باکسدروستات؛ امید تازه در درمان فشار خون مقاوم
فشار خون بالا یکی از مهم‌ترین عوامل خطر برای بیماری‌های قلبی–عروقی، سکته مغزی و نارسایی کلیوی است.
به گزارش رادیونشاط، برآوردها نشان می‌دهد که میلیون‌ها نفر در سراسر جهان با فشار خون مقاوم (غیرقابل‌کنترل با داروهای رایج) دست‌وپنجه نرم می‌کنند؛ مشکلی که خطر مرگ زودرس را به شدت افزایش می‌دهد.
اکنون داروی آزمایشی باکسدروستات (Baxdrostat)، محصول شرکت آسترازنکا (AstraZeneca)، در تازه‌ترین کارآزمایی بالینی نتایجی چشمگیر و امیدبخش به همراه داشته است؛ نتایجی که کارشناسان آن را «یکی از بزرگ‌ترین تحولات درمانی چند دهه اخیر» توصیف می‌کنند.
جزئیات مطالعه بالینی
این پژوهش که با نام BaxHTN شناخته می‌شود، یک مطالعه فاز III، تصادفی، دوسو-کور و کنترل‌شده با پلاسبو بود و بیش از ۷۹۰ بیمار مبتلا به فشار خون مقاوم یا کنترل‌نشده را در بیش از ۲۰۰ مرکز درمانی در سراسر جهان دربرگرفت.
بیماران به مدت ۱۲ هفته علاوه بر داروهای معمول، دوزهای مختلفی از باکسدروستات (۱ یا ۲ میلی‌گرم) یا دارونما دریافت کردند.
کاهش معنادار فشار خون سیستولی
دوز ۱ میلی‌گرم: کاهش میانگین ۱۴.۵ میلی‌متر جیوه (۸.۷ واحد بیش از پلاسبو).
دوز ۲ میلی‌گرم: کاهش میانگین ۱۵.۷ میلی‌متر جیوه (۹.۸ واحد بیش از پلاسبو).
این نتایج از نظر آماری بسیار معنادار گزارش شده‌اند (P<0.001).
رسیدن به فشار خون هدف (<130 mmHg)
حدود ۴۰٪ از بیماران دریافت‌کننده باکسدروستات به سطح مطلوب رسیدند؛ در حالی که این رقم در گروه پلاسبو تنها ۱۸.۷٪ بود.
کاهش ۲۴ ساعته فشار خون
در گروه دریافت‌کننده دوز ۲ میلی‌گرم، فشار خون در طول شبانه‌روز به‌طور میانگین ۱۶.۹ میلی‌متر جیوه و در طول شب ۱۱.۷ میلی‌متر جیوه کاهش یافت.
ایمنی و عوارض جانبی
باکسدروستات در مجموع خوب تحمل شد و عوارض جانبی جدی اندک بودند.
بروز هایپرکالمی (افزایش پتاسیم خون) در بیماران دریافت‌کننده باکسدروستات تقریباً مشابه گروه پلاسبو (حدود ۱٪) گزارش شد.
هیچ نشانه‌ای از سمیت کلیوی یا مشکلات شدید مرتبط با هورمون‌های غده فوق‌کلیوی مشاهده نشد.
اهمیت علمی و نوآوری
باکسدروستات نخستین دارویی است که می‌تواند به طور مستقیم تولید هورمون آلدوسترون را مهار کند. آلدوسترون نقش مهمی در تنظیم فشار خون و مایعات بدن دارد و سال‌ها تلاش برای مهار انتخابی آن ناموفق بوده است.
پژوهشگران دانشگاه کالج لندن (UCL) این دستاورد را «هیجان‌انگیز» دانسته و تأکید کرده‌اند که کاهش فشار خون مشاهده‌شده می‌تواند به کاهش چشمگیر خطر حمله قلبی، سکته مغزی، نارسایی قلبی و بیماری‌های کلیوی منجر شود.
چشم‌انداز آینده
شرکت آسترازنکا اعلام کرده است که داده‌های به‌دست‌آمده به‌زودی برای بررسی به مراجع نظارتی ارائه خواهد شد و احتمال دارد باکسدروستات تا سال ۲۰۲۶ به بازار دارویی راه یابد.
کارشناسان بازار پتانسیل فروش سالانه بیش از ۵ میلیارد دلار را برای این دارو پیش‌بینی کرده‌اند، که نشان‌دهنده نیاز بالای جهانی به درمان‌های نوین در زمینه فشار خون مقاوم است.
نتایج مطالعه BaxHTN نقطه عطفی در درمان فشار خون بالا به شمار می‌رود. باکسدروستات با مکانیزمی نوآورانه و اثربخشی چشمگیر، امید تازه‌ای برای میلیون‌ها بیمار در سراسر جهان فراهم کرده است. در صورت دریافت تاییدیه‌های نهایی، این دارو می‌تواند تحولی بزرگ در مدیریت بیماری‌های قلبی–عروقی رقم بزند.