مهسا امینی و جنبش تاریخی «زن، زندگی، آزادی»
شهریور ۱۴۰۱، نام مهسا (ژینا) امینی، دختر ۲۲ ساله سقزی، به نمادی بدل شد که مرزهای جغرافیایی را درنوردید.
به گزارش رادیونشاط، بازداشت او توسط گشت ارشاد در تهران و مرگ تلخ وی در بازداشتگاه، نه تنها موجی از اعتراضات بی‌سابقه در ایران را برانگیخت، بلکه به شعاری جهانی با سه واژه‌ی ساده اما پرمعنا شکل داد: «زن، زندگی، آزادی».
ابعاد اجتماعی و سیاسی جنبش
جنبش برخاسته از مرگ مهسا، فراتر از یک اعتراض کوتاه‌مدت بود. نسلی نو از جوانان، به‌ویژه زنان و دختران، را به میدان آورد که خواسته‌هایشان دیگر به اصلاحات حداقلی محدود نبود.
تجمعات گسترده در پایتخت‌های جهان نشان داد که درد مهسا، فقط یک مسأله داخلی نیست.
گفتمان جهانی حقوق بشر را تحت‌تأثیر قرار داد و به بخشی از ادبیات نهادهای بین‌المللی و سازمان‌های مدافع آزادی بدل شد.
واکنش جهانی
تصاویر مهسا امینی به‌عنوان نماد مقاومت زنان بر دیوارها، پوسترها و حتی صحن سازمان ملل نقش بست. دولت‌ها و پارلمان‌های اروپایی و آمریکایی، نام مهسا را بر خیابان‌ها و میدان‌ها گذاشتند. همچنین جایزه‌های معتبر بین‌المللی از جمله جوایز حقوق بشری، به زنان ایرانی و کنشگران این جنبش اهدا شد.
تحولات ایران پس از آغاز جنبش
حاکمیت تلاش کرد با کنترل فضای عمومی و ابزارهای امنیتی، مانع گسترش اعتراضات شود.جامعه اما دگرگون شد.ذنمادهای مقاومت در زندگی روزمره، پوشش، موسیقی، هنر و ادبیات تثبیت شد.سیاست جهانی بیش از پیش به وضعیت حقوق بشر در ایران حساس شد و مسئله زنان ایرانی را در دستور کار خود قرار داد.
میراث مهسا
مهسا امینی امروز تنها یک نام نیست؛ او به نشانه‌ای جهانی از حق انتخاب زنان بر بدن، سبک زندگی و آینده‌شان تبدیل شده است. شاید اعتراضات خیابانی فروکش کرده باشد، اما جنبش زن، زندگی، آزادی به زیست اجتماعی ایرانیان راه یافته و آینده سیاست، فرهنگ و هویت ملی را تحت تأثیر قرار داده است.